Sosyoloji Bölümü

Sosyoloji Anabilim Dalı

YÜKSEK LİSANS Ders İçerikleri 
GÜZ Dönemi

 

SOS-509: BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAZIM TEKNİKLERİ

Yüksek Lisans çalışması yapacak öğrencilere bilimsel çalışmalarını sürdürmeleri sırasında karşılaştıkları teorik ve pratik sorunlar anlatılmakta ve sosyolojik bir çalışmanın ortaya çıkışını sağlayan bilimsel çerçeve verilmeye çalışılmaktadır. 

• SOS-503: METİN ÇÖZÜMLEME
  Bu derste, yüksek lisans öğrencilerine öncelikle metin okuma, metinle ilişki kurma ve metinden yararlanma biçimi sorunu tanıtılmaktadır. Bu çerçevede metin okuma, yorumlama ve çözümleme/analiz etmeye yönelik sosyal bilimlerde karşımıza çıkan değişik yaklaşım biçimleri tanıtılmaktadır. Daha sonra örnek metinler üzerinde öğrenciler uygulamalar yapmaktadır.
• SOS-505: TÜRKİYE'DE SOSYOLOJİ ÇALIŞMALARI

  Türkiye'de Sosyoloji çalışmalarının başlangıcı, geçirdiği süreçler ve günümüzde gelinen konumu hakkında bilgi verilmektedir. Yapılan sosyolojik çalışmalar ve önemli Türk sosyologları anlatılmaktadır.

SOS 513(Seçmeli) Osmanlı ve Cumhuriyet Devri Türkiye’nin Toplum Yapısı

Osmanlı ve Cumhuriyet Devri Türkiye’nin Toplum Yapısı dersi Osmanlı Dönemi, Cumhuriyet dönemi ve Cumhuriyet’ten günümüze kadar olan dönem olmak üzere üç kısma ayrılarak dönem dönem analiz edilmektedir.  Öncelikli olarak toplumsal yapı kavramının sosyolojik anlamı tartışılarak toplumsal yapı kavramı netleştirilmektedir.  Osmanlı İktisadi dünya görüşünün ilkeleri, 19. Yüzyılda meydana gelen köklü değişimlerin ana nitelikleri, Osmanlı Dönemi sosyal, kültürel ve siyasal yaşamının genel yapısı, Osmanlı Toplumsal yapısından Cumhuriyet dönemine geçişteki Cumhuriyet devrimlerinden kaynaklanan sosyal, siyasal, kültürel ve iktisadi değişimlerin toplumsal boyuttaki yansımaları ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Son olarak günümüz toplumsal yapısıyla ilgili çağdaş yapı analizleri üzerinde incelemeler yapılmaktadır.

• SOS-515: MODERNLİĞİN KAYNAKLARI VE TÜRKİYE’DE MODERNLEŞME HAREKETLERİ

  Modernliğin kaynakları olarak görülen Hümanizma ve onu ortaya çıkaran sosyal dinamikler ile Rönesans ve Reform dönemi insan, toplum ve siyaset anlayışları toplumlararası ilişkiler bağlamında ele alınmakta, özellikle siyasi süreçler merkeze alınarak modern düşüncenin gösterdiği özellikler tartışmaya açılmaktadır.  İkinci bölümde, Avrupa’da gelişen modernleşme hareketlerinin Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’ne girişi, kurumların gelişimi ve Türk toplum yapısına uyarlanışı incelenecektir.

Sosyoloji Anabilim Dalı

YÜKSEK LİSANS Ders İçerikleri 
BAHAR Dönemi

 

• SOS-507: KARŞILAŞTIRMALI SEMİNER
• Seminer derslerinde öğrencilere ilerideki tez çalışmalarında destek olacak ve yol gösterecek çalışmalar yapılmaktadır. Sosyal bilimlerde kullanılan metotları uygulayarak çeşitli konularda örnek çalışmalar yaptırılmakta, tez ve makale yazımları konusunda yardımcı olacak bilgi ve uygulamalara yer verilmektedir.
• 
  
  

Sosyoloji Anabilim Dalı 
BİLİMSEL HAZIRLIK Ders İçerikleri 
GÜZ Dönemi

• SOS-BH- 501 SOSYOLOJİYE GİRİŞ
  Sosyolojinin konusu, alanı, önemi  ve bilim dünyasındaki yeri hakkında bilgi verilir. Sosyolojik bakış açısı kazandırmak üzere kategoriler, yığınlar, gruplar, davranış kalıpları, statüler, roller, etkileşim süreçleri, kurumlar, kültür, değerler, hareketlilik, değişme, sosyal kontrol ve sapma gibi kavramlar detaylı bir şekilde incelenir. Toplumun temel ve yardımcı kurumları öğretilir.
• SOS-BH- 503 SOSYAL BİLİMLER TERMİNOLOJİSİ
  Her bilimin temel kavramlarının izah edildiği bir terminolojisi vardır. Sosyolojinin de içinde bulunduğu temel sosyal bilimlerin kavram ve terimlerinin analiz edilmesine de Sosyal Bilimler Terminolojisi denilmektedir. Bu ders ile sosyoloji alanında bilimsel hazırlık ve yüksek lisans düzeyinde temel olarak öğrenilmesi gereken terimler öğrenciye takdim edilmektedir. Bir anlamda sosyoloji alanında yer alan bütün dersler ile ilgili temel bilgi niteliğindeki kavramsal bilgilerin verilmesi bu ders ile ilgili temel amaçtır.
• SOS-BH-505 SOSYOLOJİ METİNLERİ ANALİZİ
  Sosyolojinin temel konuları ve sorunsalları klasik ve çağdaş metinlerden okunur, yorumlanır ve çözümlemeci bir bakış açısıyla tartışılır.
• SOS-BH-507: KURUMLAR SOSYOLOJİSİ
  Kurumlar Sosyolojisinin konusu, alanı, önemi ve Sosyoloji disiplinleri arasındaki yeri hakkında bilgiler verilecektir. Aile, eğitim, ekonomi, din, siyaset-yönetim ve boş zamanları değerlendirme gibi temel kurumlar ile bunlara bağlı yardımcı kurumlar anlatılacaktır. 
  Kültür dünyasının yapı taşları ve toplum hayatının vazgeçilmezi olan kurumlar detaylı bir şekilde incelenerek önemleri ortaya konulacak, birbiri ile irtibatları açıklanacaktır.

• SOS- BH-509: SOSYOLOJİ TARİHİ

  İnsan ilişkilerini, toplumsal ve tarihsel olguları açıklama iddiasında bulunan sosyoloji kuramlarının kategorize edilerek, sistemleştirilerek anlatılması amaçlanmaktadır. Sosyoloji kuramlarının ortaya çıkmasına vesile olan sosyal dinamiklerden, tarihi arka planından, teorinin kendisinden ve eleştirisinden bahsedilmektedir. 

• SOS BH 511 (Seçmeli) Sosyal Bilimlerde Yöntem I

  Sosyolojik düşünme yöntemi kavratılmaya çalışılarak sosyolojik yöntemin ilkeleri üzerinde durulmaktadır. Sosyal bilimlerde kullanılan yöntem anlayışının geçirdiği tarihsel süreç incelenerek günümüz sosyolojisinde kullanılan yöntemler üzerine inceleme yapılmaktadır.  Yöntem bilgisinin özellikleri.  Yöntem bilgisi açısından karşılaşılan problemler. Sosyal  analizlerde yöntem farklılıkları. Akılcılık. Deneycilik. Tek sebepli ve çok sebepli yöntem  anlayışı gibi yöntem konuları analiz edilerek tartışılmaktadır.

Sosyoloji Anabilim Dalı 
BİLİMSEL HAZIRLIK Ders İçerikleri 
BAHAR Dönemi

 

• SOS-BH- 504 EKONOMİ VE TOPLUM 
  Toplum hayatında ekonominin önemli olduğu bilinmektedir. Toplumsal yaşamımızın ve uğraşlarımızın merkezinde ekonomik faaliyetler vazgeçilemez nitelik arz etmektedir. 
  Bu derste modern toplumlarda ekonominin yapısı, oluşumu ve gelişim aşamaları ele alınıp incelenecektir. Modern ekonominin özelliği olarak endüstri ve endüstri devrimi üzerinde özellikle durulacaktır. Batı’da endüstri devrimin doğuşu toplumsal yapı bağlamında irdelenerek Modern Batı toplumlarında ekonomi-toplumsal yapı ilişkisi aydınlatılmaya çalışılacaktır.
  Karl Marx, Max Weber gibi klasik sosyologların yanında Talcot Parson, Karl Polanyi, Daniell Bell, Ralf Dahrendorf, Immanuell Wallerstein, Charles Tilly, Antony Giddens gibi çağdaş sosyologların yaklaşımları irdelenerek modern toplumlarda ekonominin doğası ve önemi açıklanmaya çalışılacaktır. Batı toplumlarının yanında, Batı-dışı toplumlarda da toplum-ekonomi ilişkisi inceleme konusu yapılarak, Türkiye örneğinde ekonominin toplumsal yapıdaki yeri ve önemi vurgulanmaya çalışılacaktır.
• SOS-BH-506 KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI
  Bir milletin yaşama tarzı olarak tanımlanan kültür; bilgi, inanç, sanat, ahlâk, hukuk, örf ve âdetlerle ilgilenen bir karmaşık bütün olduğundan sosyoloji, antropoloji ve sosyal antropolojinin uğraştığı temel konular arasında yer almaktadır. Bu sebeple, sosyolojik anlamda kültürün araştırılması temel uygulama alanlarından biridir. 
  Kültür araştırmaları dersinde kuramsal ve uygulamalı olarak kültür araştırma tekniklerinin öğretilmesi amaçlanmaktadır. Anket, monografi, gözlem ve içerik analizi gibi temel kültür araştırma metotları ile ilgili detaylı bilgiler verilmesi söz konusudur.
• SOS-BH-508: DİN SOSYOLOJİSİ
  Din Sosyolojisinin tarihçesi ve bilimler tasnifindeki yeri, konusu, metodu, dini tecrübe ve onun anlatım biçimleri, dinin diğer sosyal kurumlarla fonksiyonel ilişkileri, din ve toplum, din ve doğal gruplar, dini gruplar, din sosyal tabakalaşma ve farklılaşma, din ve sosyal değişme, din ve sosyal bütünleşme konuları ele alınacaktır. 
  Dini grup ve cemaatlerin birbirleriyle ilişkileri, dini hareketlerin sosyolojisi, dini otorite tipleri, din devlet ilişkileri, dini kurum ve kuruluşlar, diğer dinlerle ilgili kurum ve kuruluşlar, İslam dini ile ilgili bir kurum olarak Diyanet İşleri Başkanlığı, Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları ile hizmetlerinin analizi yapılacaktır.

• (Seçmeli) Sosyal Bilimlerde Yöntem II

• Sosyolojik yöntem ile ilgili metinlerin analizi yapılarak sosyolojik yöntem hakkında bilgiler tecrübe edilerek yeni yöntem anlayışları incelenmektedir. Sosyolojik bir araştırmanın tanımı, modelleri, aşamaları, tipleri, planlaması ve türleri gibi  konuları incelenmekte, sosyal bilimlerde bilimsel araştırmanın nasıl ve hangi teknikler kullanılarak yapılacağı amaçlamaktadır.  

•